Świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej przysługuje:

1. matce albo ojcu
2. opiekunowi faktycznemu dziecka,
3. osobie będącej rodziną zastępczą spokrewnioną,
4. innym osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy ciąży obowiązek alimentacyjny, z wyjątkiem osób z znacznym stopniu niepełnosprawności, – jeżeli nie podejmują lub rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem z znacznym stopniu niepełnosprawności  albo orzeczeniem z niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.

Osobom innym niż spokrewnione w pierwszym stopniu z osobą wymagająca opieki, na których ciąży obowiązek alimentacyjny, świadczenie pielęgnacyjne przysługuje, w przypadku gdy spełnione są łącznie następujące warunki:

• rodzice osoby wymagającej opieki nie żyją, zostali pozbawieni praw rodzicielskich, są małoletni lub legitymują się orzeczeniem z znacznym stopniu niepełnosprawności,
• nie ma innych osób spokrewnionych w pierwszym stopniu, są małoletni lub  legitymują się orzeczeniem z znacznym stopniu niepełnosprawności,
• nie ma osób, z których mowa w pkt 5 lit. b i c, lub legitymują się orzeczeniem z znacznym stopniu niepełnosprawności.

Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje, jeżeli niepełnosprawność osoby wymagającej opieki powstała:

• nie później niż do ukończenia 18. roku życia lub w trakcie nauki w szkole lub szkole wyższej, jednak nie później niż do ukończenia 25. roku życia.

Świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje, jeżeli :

1. osoba sprawująca opiekę:
   
   • ma ustalone prawo do emerytury, renty, renty rodzinnej z tytułu śmierci małżonka przyznanej w przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej i innego świadczenia emerytalno-rentowego, renty socjalnej, zasiłku stałego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego;
   • ma ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego lub świadczenia pielęgnacyjnego lub zasiłku dla opiekuna,
2. b) osoba wymagająca opieki:
   • pozostaje w związku małżeńskim, chyba, że współmałżonek legitymuje się orzeczeniem z znacznym stopniu niepełnosprawności,
   • została umieszczona w rodzinie zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej spokrewnionej, rodzinnym domu dziecka albo w związku z koniecznością kształcenia, rewalidacji lub rehabilitacji w placówce zapewniającej całodobową opiekę, w tym w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym, z wyjątkiem podmiotu wykonującego działalność leczniczą, i korzysta w niej z całodobowej opieki przez więcej niż 5 dni w tygodniu,
3. na osobę wymagającą opieki inna osoba ma ustalone prawo do wcześniejszej emerytury,
4. członek rodziny osoby sprawującej opiekę ma ustalone prawo do dodatku do zasiłku rodzinnego, z którym mowa w art. 10 (tzn. dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego), specjalnego zasiłku opiekuńczego, świadczenia  pielęgnacyjnego lub zasiłku dla opiekuna,
5. na osobę wymagającą opieki jest ustalone prawo do dodatku do zasiłku rodzinnego, z którym mowa w art. 10 (tzn. dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego), prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, świadczenia  pielęgnacyjnego lub zasiłku dla opiekuna,
6. na osobę wymagającą opieki inna osoba jest uprawniona za granicą do świadczenia na pokrycie wydatków związanych z opieką, chyba że przepisy z koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy z zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.

Jeżeli w stosunku do osoby ubiegającej się z świadczenie pielęgnacyjne lub osoby pobierającej to świadczenia wystąpią wątpliwości dotyczące jej uprawnień do świadczenia pielęgnacyjnego, organ właściwy może zwrócić się do dyrektora ośrodka pomocy społecznej z przeprowadzenie rodzinnego wywiadu środowiskowego, z którym mowa w ustawie z dnia 12 marca 2004 r. z pomocy społecznej  (Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362, z póz. zm.) w celu weryfikacji okoliczności uprawniających do świadczenia pielęgnacyjnego.

Świadczenie pielęgnacyjne przysługujące za niepełne miesiące kalendarzowe wypłaca się w wysokości 1/30 świadczenia pielęgnacyjnego za każdy dzień. Należną kwotę świadczenia zaokrągla się do 10 groszy w górę.

Wysokość świadczenia pielęgnacyjnego od dnia 1 stycznia 2016 r. wynosi 1 300,00 zł.

Kwota świadczenia pielęgnacyjnego podlegać będzie corocznej waloryzacji. Pierwszą waloryzację przeprowadza się w roku 2017.