Z sanitarnego punktu widzenia stan porządkowy naszych osiedli, w tym także miejsc zabaw małych dzieci może stanowić zagrożenie dla zdrowia. Poprzez glebę mogą szerzyć się choroby zakaźne i pasożytnicze. Wiele z nich wywołują organizmy znajdujące się w środowisku w postaci jaj robaków, bardzo odpornych na działanie czynników fizycznych i biologicznych, mogących przetrwać w glebie kilka, a nawet kilkanaście lat. Do grupy chorób pasożytniczych należą: glista ludzka (Ascaris Lumbricoides), włosogłówka ludzka (Trichuris trichura), oraz pasożyty zwierząt, przenoszone również na człowieka - glista psia (Toxokaroza canis) i glista kocia (Toxokaroza cati). Należy podkreślić, że jaja geohelmintów z trudem wnikają do głębszych warstw gleby, a więc pozostają w łatwo dostępnej wierzchniej warstwie podłoża.
Sprzymierzeńcami szerzenia się tych pasożytów są złe warunki higieniczno - sanitarne, brak zabezpieczeń placów zabaw przed dostępem psów i kotów oraz brak możliwości prowadzenia masowych akcji odrobaczania ludności i zwierząt. Do rozprzestrzeniania się posożytów przyczyniają się także dżdżownice, które wynoszą inwazyjne jaja na powierzchnię gruntu wraz z odchodami, nawet przez kilka lat od czasu złożenia jaj w środowisku, dlatego też istotne jest usuwanie pozostałego, starego piasku z piaskownicy przed wysypaniem świeżego. Do grupy największego ryzyka zachowań należą dzieci, które chętnie bawią się w piasku, nie przestrzegają zasad higieny, mają słabo rozwinięty układ odpornościowy, niekiedy wykazują geofabię, czyli chęć zjadania piasku. Inwazje Toxocara (toksokarozy) powodują ogólne osłabienie ustroju, gorączkę, bóle brzucha, powiększenie wątroby. Natomiast toksokaroza oczna w konsekwencji może prowadzić do usunięcia gałki ocznej.
W celu zabezpieczenia dziecka przed chorobami pasożytniczymi rodzice powinni zwracać uwagę na to, aby dzieci nie wchodziły do piaskownicy z cukierkami i gumami do żucia, a po opuszczeniu piaskownicy dokładnie myły ręce i twarz.
W odniesieniu do podjętego przez służby sanitarne problemu, należy stwierdzić, że piaskownice jako miejsca zabaw najmłodszych trzeba lepiej chronić, szczególnie przed kotami i psami.
W związku z powyższym właściciele piaskownic powinni w ramach działań prewencyjnych dbać nie tylko o wymianę piasku, ale i o zabezpieczenie piaskownicy odpowiednim ogrodzeniem.
Powiatowy Inspektorat Sanitarny w Jaśle