Od 1 stycznia 2009 roku w Polsce wysokość przyznawanych płatności bezpośrednich oraz płatności realizowanych w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich (PROW) 2007-2013 uzależniona jest od spełnienia przez rolników wymogów wzajemnej zgodności (CC - ang. cross-compliance). Rolnicy ubiegający się o powyższe płatności podejmują zobowiązanie do przestrzegania wymogów wzajemnej zgodności we własnym gospodarstwie rolnym, w szczególności w zakresie utrzymywania gruntów rolnych w dobrej kulturze rolnej, przestrzegania wymagań w zakresie identyfikacji i rejestracji zwierząt oraz wymogów środowiskowych. W 2011 r. zostanie zwiększony zakres kontroli wymogów CC o tzw. Obszar B tj. - zdrowie publiczne; zdrowie zwierząt, zgłaszanie niektórych chorób oraz zdrowotność roślin.
Wzajemna Zgodność w 2011 roku - zwiększenie zakresu kontroli
Od 2011 roku zwiększa się zakres kontroli wymogów wzajemnej zgodności. Oprócz dotychczasowych, realizowanych od 2009 roku kontroli (Obszar A - Ochrona środowiska naturalnego oraz Identyfikacja i Rejestracja Zwierząt), kontrolą zostanie objęty kolejny dział tzw. Obszar B tj. - Zdrowie publiczne; Zdrowie zwierząt, zgłaszanie niektórych chorób oraz Zdrowotność roślin.
Wprowadzone:,;iwynlo;^wzajęłnngj zgodności nie; są nowymi przepisami stworzonymi na potrzeby reformy Wspólnej Polityki Rolnej., Ich stosowanie od dawna obowiązuje w naszym kraju. Natomiast nowością jest powiązanie płatności bezpośrednich i płatności towarzyszących w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 z przestrzeganiem tych przepisów. Za naruszenie kontrolowanych wymogów grozi ograniczenie , wstrzymanie lub zwrot otrzymanych płatności, Zmniejszenie kwoty płatności zależy od stopnia naruszenia a także od tego, czy naruszenie było świadome czy nieświadome. Naruszenia będą oceniane jak dotychczas w skali od 1 - 5 pkt. w obrębie zasięgu , dotkliwości , trwałości i powtarzalności. Dodatkowe kontrole w zakresie produkcji roślinnej realizowane będą przez ARiMR zaś kontrole dotyczące zwierząt przez Inspekcję Weterynaryjną.
Szczegółowe wymogi kontrolowane w obrębie nowego obszaru przedstawiają się następująco:
W zakresie zdrowotności roślin
• Stosowanie środków ochrony roślin dopuszczonych do obrotu;
• Stosowanie środków ochrony roślin zgodnie z etykietą (instrukcją stosowania) -przestrzeganie okresów karencji i prewencji w stosowaniu środków ochrony roślin;
• Przechowywanie środków ochrony roślin zgodnie z zaleceniami producenta zawartymi na etykiecie;
• Prowadzenie ewidencji stosowania środków ochrony roślin (przechowywana przez okres 2 lat od dnia wykonania zbiegu);
• Posiadanie przez osobę wykonującą zabiegi środkami ochrony roślin aktualnego zaświadczenia o ukończeniu szkolenia (ważne 5 lat);
• Stosowanie środków ochrony roślin sprzętem sprawnym techniczne (znak kontrolny naklejony na opryskiwacz oraz ważne świadectwo badań - przegląd opryskiwacza ważny 3 lata)
W zakresie zdrowia zwierząt
• Zakaz stosowania w żywieniu zwierząt stymulatorów wzrostu, środków o działaniu hormonalnym, tyreostatycznym i beta-agonistycznym;
• Zakaz wprowadzania do obrotu zwierząt gospodarskich lub dzikich utrzymywanych w gospodarstwie, w których organizmach znajdują się lub u których wykryto w/w substancje;
• Zakaz posiadania i przechowywania w gospodarstwie produktów leczniczych weterynaryjnych zawierających substancje o działaniu beta-agonistycznym;
• Zakaz umieszczania na rynku mięsa lub innych produktów pochodzenia zwierzęcego przed upływem okresu karencji po zastosowaniu leczenia weterynaryjnego;
• Obowiązek prowadzenia i przechowywania dokumentacji - ewidencji leczenia zwierząt przez okres 5 lat od daty dokonania w niej ostatniego zapisu.
W zakresie zwalczania chorób zakaźnych
• Przestrzeganie obowiązku niezwłocznego powiadamiania organu Inspekcji Weterynaryjnej albo najbliższego lekarza weterynarii, bądź wójta/burmistrza o podejrzeniu wystąpienia chorób zakaźnych;
• Przestrzeganie nakazów i zakazów PIW mających na celu zapobieganie rozprzestrzenianiu się chorób zakaźnych,
W zakresie przeciwdziałania rozprzestrzenianiu się BSE
• Przestrzeganie zakazu karmienia zwierząt przeżuwających białkiem pochodzenia zwierzęcego oraz paszami zawierającymi takie białka z wyłączeniem białka dopuszczonego do żywienia zwierząt na zasadzie odstępstw;
• Posiadanie zgody PLW w przypadku jeżeli w gospodarstwie utrzymującym przeżuwacze składuje się pasze zawierające białko pochodzenia zwierzęcego ;
• Posiadanie zgody PLW w przypadku, gdy rolnik nabywa komponenty paszowe pochodzenia zwierzęcego w celu sporządzenia pasz dla własnych zwierząt nie będących przeżuwaczami.
W zakresie bezpieczeństwa pasz
• Rolnikowi nie wolno wprowadzać do obrotu paszy niebezpiecznej;
• Rolnik jest zobowiązany do prowadzenia dokumentacji dotyczącej:
- - stosowania środków ochrony roślin;
- - stosowania preparatów biobójczych;
- - każdej partii przyjmowanej do gospodarstwa i wydawanej z niego;
- - stosowania nasion, ziarna genetycznie zmodyfikowanego;
• Jako podmiot działający na rynku pasz rolnik ma obowiązek zgłoszenia prowadzenia działalności w zakresie produkcji, przetwarzania, przechowywania i transportu pasz do PLW;
• Rolnik powinien stosować pasze pochodzące wyłącznie z zakładów zarejestrowanych;
W zakresie bezpieczeństwa żywności
• Żywność szkodliwa dla zdrowia nie jest wprowadzana do obrotu;
• Zapewnienie identyfikowalności żywności i zwierząt hodowlanych;
• Żywność zawierająca pozostałości pestycydów nie jest wprowadzana do obrotu;
• Prowadzenie ewidencji stosowania każdego środka ochrony roślin i preparatów biobójczych;
• Substancje niebezpieczne oraz odpady są składowane i przetwarzane w sposób uniemożliwiający zanieczyszczenie produktów żywnościowych;
• Właściwe stosowanie
- - dodatków paszowych
- - produktów leczniczych;
• Wykonywane są zalecenia pokontrolne wynikające z kontroli urzędowych, podejmowane są działania i środki zaradcze w celu wyeliminowania stwierdzonych niezgodności;
• Podejmowanie działań w celu zapobiegania rozprzestrzenianiu się chorób zakaźnych przenoszonych na ludzi wraz z żywnością;
• Żywność pochodzenia zwierzęcego, w której zostały przekroczone dopuszczalne ilości substancji farmakologicznych, leczniczych lub innych niedozwolonych nie jest wprowadzana do obrotu.
• Rolnik jest zobowiązany posiadać następującą dokumentację:
- - protokoły z kontroli zwierząt lub produktów pochodzenia zwierzęcego;
- - rodzaj i pochodzenie paszy podawanej zwierzętom;
- - produkty lecznicze weterynaryjne i inne produkty lecznicze podawane zwierzętom oraz daty ich podawania;
- - wyniki wszelkich analiz próbek pobranych od zwierząt.
Ponadto w zakresie bezpieczeństwa żywności kontrolowane będą szczegółowe wymogi dotyczące producentów mleka i jaj
Mleko
1. Status zdrowotny zwierząt:
• Dobry ogólny stan zdrowia zwierząt;
• Poświadczenie w ewidencji leczenia zwierząt, że krowy nie są leczone substancjami niedozwolonymi lub potencjalnie niebezpiecznymi dla zdrowia ludzi;
• Posiadanie decyzji PLW o uznaniu stada za wolne od brucelozy i gruźlicy bydła;
• Kontrola i badania kóz na obecność gruźlicy w przypadku, gdy są utrzymywane w gospodarstwie razem z krowami;
• Brak ran wymion;
• Przestrzeganie zasady skutecznej izolacji zakażonych zwierząt w celu uniknięcia jakiegokolwiek negatywnego wpływu na mleko pozyskiwane od zdrowych zwierząt;
2. Higiena pomieszczeń i wyposażenia
• Umiejscowienie i konstrukcja urządzeń do udoju oraz pomieszczeń, w których mleko i siara są składowane, przenoszone i schładzane eliminują ryzyko zanieczyszczenia mleka;
• Pomieszczenia do składowania mleka i siary są zabezpieczone przed szkodnikami, oddzielone od pomieszczeń , w których przetrzymywane są zwierzęta oraz wyposażone w urządzenia do schładzania mleka;
• Powierzchnie urządzeń mających styczność z mlekiem i siarą wykonane są z materiałów łatwych do czyszczenia i dezynfekowania oraz utrzymane są w dobrym stanie;
• Pojemniki i zbiorniki służące do transportu mleka muszą być co najmniej raz dziennie czyszczone i dezynfekowane.
3. Higiena podczas doju i składowania
• Identyfikacja zwierząt poddawanych leczeniu i będących w okresie karencji po leczeniu w celu uniknięcia przeniesienia pozostałości leków do mleka przeznaczonego do spożycia przez ludzi;
• Zachowanie warunków higieny podczas dojenia aby wykluczyć możliwość zanieczyszczenia mleka i siary;
• Schłodzenie mleka niezwłocznie po udoju w miejscu czystym , zaprojektowanym i wyposażonym w sposób uniemożliwiający jego zanieczyszczenie.
Jaja
1. Wymogi dotyczące produkcji jaj:
• Do czasu spizedaży jaja należy przechowywać tak, aby były:
- - Czyste, suche i wolne od obcych zapachów;
- - Skutecznie zabezpieczone przed wstrząsami i działaniem promieni słonecznych.
Więcej informacji dotyczących kontrolowanych w bieżącym roku wymogów wzajemnej zgodności można uzyskać w Biurach Powiatowych ARiMR, w Powiatowych Zespołach Doradców ODR oraz na stronie internetowej ARiMR - www.arimr.gov.pl w zakładce kontrole UE > Normy i wymogi wzajemnej zgodności na rok 2011. Ponadto do wszystkich beneficjentów płatności bezpośrednich łącznie ze spersonalizowanym Wnioskiem przesłana została broszura wydana przez MRiRW pt „Informacje dotyczące wymogów wzajemnej zgodności dla rolników ubiegających się o płatności bezpośrednie i wsparcie w ramach niektórych działów inwestycyjnych PROW 2007 - 2013."