{slider=Brzezówka}

Liczba ludności: 510
Powierzchnia: 352 ha
Sołtys: Gunia Andrzej
Rada Sołecka: Biernacki Leszek, Koza Zbigniew, Sorys Grzegorz, Such Renata, Ziemski Krzysztof

Historia: Wieś leży 3 km od Tarnowca, na lewym brzegu Jasiołki, w dolinie spiętej klamrą zalesionych wzgórz. Nad Brzezówka dominuje wzgórze Grodzisko (336 m n.p.m.), z którym wiążą sią miejscowe legendy. W "Opisie powiatu jasielskiego" ks. Władysław Sarna napisał: W przysiółku zwanym Buczyna, jest stroma góra, z lasem bukowym, a na jej szczycie znajdują się głębokie fundamenta ruin jakiegoś budynku. O tych ru­inach opowiadają, że przed 30 laty kucharz dworski, Jakub Dąbrowski, był z innym gospodarzem kilka razy na szczycie tej góry i kopał głębokie doły, szukając ukrytych skarbów. Lecz co przez dzień odkopali, to na drugi dzień było zasypane. Dlate­go mieszkańcy Brzezówki lękają się zbliżyć do tego miejsca.

Na wzgórzu prowadzone były prace archeologiczne, które przyniosły nader interesujące rezultaty. Wynika z nich, że na grodzisku wzniesiono, prawdopodobnie w XI wieku, nieduży, obronny gród, otoczony z trzech stron wodami Jasiołki. W nastąpnych wiekach rzeka zmieniła bieg i odsunęła sią od wzgórza o kilkaset metrów. Tym sposobem warownia straciła natu­ralny, obronny charakter. Mimo to przez pewien czas istniał tu drewniany zameczek, w którym w II połowie XVI wieku miesz­kał szlachcic Paweł Strzemień, zwolennik reformacji. Na gro­dzisku znajduje się też ślad budynku z cegły, być może z XVII wieku o nie znanej funkcji.

Wśród mieszkańców Brzezówki krąży przekazywana z po­kolenia na pokolenie legenda, że w podziemiach zamczyska ukryte są skarby. Znaleźli się śmiałkowie, którzy próbowali je zdobyć, jednak sztuka ta nikomu się nie udała. Twierdzili oni, że podczas prac poszukiwawczych było słychać tylko charak­terystyczne dudnienie w podziemnych lochach.

W ciągu stuleci właścicielami Brzezówki byli ci sami dzie­dzice, którzy posiadali Tarnowiec, począwszy od Jana Kru­szyny Galowskiego w XIV wieku, a skończywszy na Janie Leszczyńskim w okresie międzywojennym.

Jednym z pierwszych wójtów wsi w 1773 roku był Woj­ciech Lula.

Przez prawie 25 lat na terenie całej Galicji szalała epide­mia, ucierpiała również ludność Brzezówki. Według metryk parafialnych zmarło 428 osób, w tym aż 70 zgonów było w 1848 roku. Ludzi zmarłych na cholerę chowano na specjalnie stwo­rzonym cmentarzu, miejsce to upamiętniał krzyż stojący do 1950 roku.

Budowa mostów i torów kolejowych w Brzezówce przy­czyniła się do tego, że lata osiemdziesiąte XIX wieku były dla mieszkańców tej miejscowości korzystne, mieli oni zapewnioną pracę.

Brzezówka posiadała także młyn, który obecnie uległ cał­kowitemu zniszczeniu. Istniał od 1924 do 1975 roku, budowę jego prowadził Bank Ziemski ze Lwowa, późniejszym właści­cielem był Antoni Lorenc.

W 1917 roku wkroczył do Brzezówki przemysł naftowy, był on własnością kapitału zagranicznego. Pierwszy szyb wy­budowano na parceli Antoniego Urbana. Po I wojnie świato­wej ówczesny dziedzic Tarnowca, Kazimierz Piliński, sprze­dał kawałek ziemi przy rzece przedsiębiorcy z Węgier, który zbudował tu zakład betoniarski. Ponieważ interes nie szedł najlepiej, przedsiębiorca się zniechęcił i sprzedał zakład bra­ciom Dunikowskim. Zrezygnowali oni z produkcji betonu i po­stanowili płukać złoto. W Brzezówce nie ma złotonośnych pia­sków, więc obrotni właściciele sprowadzili piasek z Łotwy. Zawierał on jednak minimalną ilość cennego kruszcu, zbyt mało, by przedsięwzięcie się opłacało. W tej sytuacji Dunikowscy zlikwidowali "fabrykę złota" i postawili małą elek­trownię wodną, która jednak też nie doczekała naszych cza­sów.

Brzezówka została najmniej zniszczona podczas II wojny światowej spośród wszystkich wsi w gminie, toteż jej miesz­kańcy najwcześniej przystąpili do różnych czynów społecz­nych, związanych z wprowadzeniem wielu udogodnień mają­cych na celu polepszenie życia. Już w 1955 r. w Brzezówce wybudowano Dom Ludowy, a w 1958 r. remizę strażacką oraz kładkę na Jasiołce, łączącą Brzezówkę z Męcinką.

W 1973 r. zakończono przebudowę drogi do Tarnowca oraz przebudowano drogi prowadzące do przysiółków. Wybudowa­no również szkołę.

{/slider}

{slider=Czeluśnica}

Liczba ludności: 734
Powierzchnia: 316 ha
Sołtys: Kozicki Jacek
Rada Sołecka: Jarecki Wojciech, Kania Piotr, Kobak Lucyna, Polak Bartłomiej, Sanocki Łukasz

Historia: W najstarszych źródłach figurowała jako Czelustnina (1400 r.), Czelustnicza (1424), Celesthnicza (1447), Czelusthnica. Przypuszczalnie nazwa miejscowości jest pochodze­nia topograficznego, związana z wyrazem: czeluść, czeluście, oznaczającym dawniej przepaść. Natomiast według W. Lubasia nazwa wywodzi się od imienia Czelustka.

Miejscowość położona jest przy drodze z Jasła do Krosna, przepływa przez nią strumień, wokół rozciągają się liczne pa­stwiska.

Dokument z 1456 roku mówi nam o tym, że Czeluśnica prawdopodobnie od XIV wieku stanowiła własność klasztoru benedyktynów z Tyńca i lokowana była na prawie niemiec­kim. W dokumencie tym Kazimierz Jagiellończyk potwierdził wszystkie przywileje nadane klasztorowi w Tyńcu przez po­przedników i stwierdza, że Czeluśnica należy do tego klaszto­ru. We wcześniejszych dokumentach Czeluśnica również się pojawia, ale w połączeniu z Gąsówką. Wynika z tego, że praw­dopodobnie obie wsie miały jednego właściciela.

Rodzina chłopska - Kołkowie należała w Czeluśnicy do najwybitniejszych; została nobilitowana, a ich potomkowie żyją do dzisiaj w okolicach Jasła. W 1453 roku Piotr Kołek, szlach­cic, podzielił sołectwa między siebie a syna Stanisława. Nato­miast w 1531 roku jako sołtys dziedziczny Czeluśnicy wystę­pował Jan Kołek, również szlachcic.

Od 1581 roku Czeluśnica należała pod zarząd zakonu z Tyń­ca, a następnie skarb państwa Austrii sprzedał dobra Czelu­śnicy, Gąsówki, Warzyc i Bierówki Aleksandrowi Gorajskiemu herbu Korczak. Po Aleksandrze dobra dziedziczył najmłod­szy syn, Władysław Gorajski. Kolejnym spadkobiercą był syn Władysława, Kazimierz, który majątek swój sprzedał w 1895 roku. W okresie tym powstała w Czeluśnicy spółka mleczar­ska, mieszkanki wypiekały wspaniałe obwarzanki, sprzedawały je na targach i jarmarkach. We wsi mieszkało 2 kowali, koło­dziej i cieśla.

W 1894 roku istniała szkoła etatowa i kasa wiejska licząca 3 625 koron 23 halerze. W okresie międzywojennym Czeluśnica była jedną z najbogatszych wsi.

W 1929 r. wybudowany został w Czeluśnicy przez Józefa Mytkowicza młyn gospodarczy. Początkowo młyn napędzany był za pomocą silnika spalinowego na ropę. Po II wojnie świa­towej do młyna podłączony został gaz ziemny, a od 1960 r. urządzenia napędzane były prądem elektrycznym. Po upań­stwowieniu młyn należał najpierw do Gminnej Rady Narodo­wej, a następnie do Gminnej Spółdzielni "Samopomoc Chłop­ska" w Tarnowcu.

Po II wojnie światowej przystąpiono do gazyfikacji i elek­tryfikacji wsi. W 1952 r. prowadzone były prace przy gazyfi­kacji, a pięć lat później nastąpiła elektryfikacja wsi. Linię telefoniczną w Czeluśnicy zainstalowano w 1959 r.

W 1949 r. wybudowano remizę strażacką, a w 1968 r. za­kupiono sprzęt dla OSP.

W latach 1964-68 mieszkańcy Czeluśnicy wraz z miesz­kańcami Gąsówki rozbudowali szkołę w Czeluśnicy.

O miejscowości w "Opisie powiatu Jasielskiego" ks. Sar­ny, czytamy:

Czeluśnica o 5 klm. oddalona od Jasła, graniczy na wschód z Tarnowcem i Umieszczem, na zachód z Wolicą i Walowicami, na północ z Gliniczkiem a na południe z Gąsówką, z która się styka (...)

Czeluśnica wspomniana jest pod r. 1456 w dokumencie! którym Kazimierz Jagiellończyk potwierdza wszystkie przywi­leje klasztorowi tynieckiemu, przez swych poprzedników. Była więc Czeluśnica własnością opactwa tynieckiego (...)

Skarb państwa austryackiego sprzedaje w r. 1798 dobra Czeluśnicę dolną, Gąsówkę, część wsi Warzyce i Bierówkę Aleksandrowi Gorayskiemu. Po nim, na mocy dekretu c.k. sądu szlacheckiego tarnowskiego, z dnia 1. sierpnia 1805 r. odzie­dziczają te dobra małoletni Józef Kazimierz, Ludwik Franci­szek i Jan Władysław Gorayscy. Na mocy aktu działu dóbr z 1. grudnia 1816 roku, staje się właścicielem dóbr Czeluśnicy, Gąsówki i Umieszcza Władysław Gorayski, po nim zaś odzie­dzicza Czeluśnicę Kazimierz Gorayski, który tę wieś parceluje.

{/slider}

{slider=Dobrucowa}

Liczba ludności: 356
Powierzchnia: 198 ha
Sołtys: Jarosław Lula
Rada Sołecka: Gałuszka Edyta, Kozioł Emil, Płocic Andrzej, Polak Monika, Tomasik Grzegorz

Historia: Miejscowość położona przy drodze z Tarnowca do Szebni w odległości 10 km od Jasła, na wysokości 282 m n.p.m.

Nazwa Dobrucowa kojarzy się okolicznym mieszkańcom z dramatycznym epizodem, który miał miejsce jesienią 1943 roku. W lesie, około 300 metrów od drogi Tarnowiec - Szebnie, hitlerowcy dokonali serii masowych egzekucji więźniów z obozu w Szebniach. Zginęło tu blisko 2 tysiące ludzi. O ich męczeństwie przypomina pomnik.

Jednak w książce Franciszka Dubiela pt. "Gmina Tarno­wiec - dzieje dawne i współczesne" czytamy, że... Nazwa miej­scowości poświadczona jest na początku XV wieku w zapisach: Dobrucz (ow) i Dobruczowa. Według W. Lubasia wygląda na nazwę dzierżawczą od niepoświadczonego w źródłach imie­nia Dobruc lub Dobruca.

Wieś powstała na początku XV wieku, pierwsza wzmian­ka o niej pochodzi z 1416 roku, odnotowani są Michałko i Szy­mon karczmarz. Podobnie jak Czeluśnica i Gąsówką, tak i Do­brucowa i Sądkowa miały wspólnych właścicieli.

Pod koniec XV wieku miejscowości te należały do Sądkowskich, jednak przed 1536 rokiem przeszły na własność Marcina Glińskiego. Po Glińskich Dobrucowa przeszła na własność Herburtow z Tarnowca, następnie właścicielem był Andrzej Broniowski z Bieździedzy, który swoje dobra sprze­dał Mikołajowi Kołaczkowskiemu herbu Abdank. Do roku 1865 Dobrucowa należała do Apolinarego barona Lewartowskiego, następnie Aleksandra barona Lewartowskiego.

Kolejno należała do Władysława Lewartowskiego, Hen­ryki z baronów Lewartowskich Bielińskiej i Franciszka Bielińskiego.

Do zakończenia ostatniej wojny Dobrucowa traktowano jako przedsiółek Tarnowca. Nic więc dziwnego, że jej histo­ria, mało zresztą znana, splata się z tarnowiecką.

Dobrucowa należała do wsi, które jako pierwsze w gminie uporały się z przeprowadzeniem prac gazyfikacyjnych. Wyni­kało to z tego, że na terenie tych wsi rozwijał się przemysł naftowy i już wcześniej były one poprzecinane siecią gazocią­gów. Oprócz Dobrucowej były to: Brzezówka, Sądkowa, Roz­toki i Gliniczek.

W 1952 r. nastąpiła pierwsza przebudowa mostu na Jasiołce w Dobrucowej.  Kolejna miała miejsce w 1981 r. Do przebudowy przystąpił Rejon Dróg Publicznych w Jaśle, nadając mu odpowiednie, zgodne z wymaganiami wymiary.

W 1968 r. w Dobrucowej założona została Ochotnicza Straż Pożarna. Jest to najmłodsza straż ogniowa na terenie gminy  Tarnowiec. W tym samym roku rozpoczęto budowę Domu Strażaka na parceli wiejskiej, którą wieś otrzymała z reformy rolnej. Budowę ukończono w 1972 r. Wybudowano również garaże kółka rolniczego, strażnicę OSP oraz sklep.

O miejscowości w 1908 roku w książce "Opis powiatu Ja­sielskiego" pisał ks. Władysław Sarna:

Dobrucowa odległa jest o 10 kim od Jasła w kierunku wschodnim a 1 klm od Tarnowca. Graniczy na wschód i południe z Brzezówką i z Tarnowcem, od zachodu z Sądkową, północy z Szebniami, od których oddziela ją rzeka Jasiołka Najwyższy punkt tej wsi wynosi 282 m n.p.m. Do roku 1890 należała Dobrucowa jako przysiółek do gminy Zima Woda a obecnie do Tarnowca. Trudno odgadnąć od czego pochodi nazwa wsi, być może od założyciela, który nazywał się Dobrotny lub Dobrutny.

Dobrucowa miała tych samych właścicieli co i Tarnowiec od drugiej połowy XVIII. w. należała do właścicieli Zimnej Wody. Do roku 1865 należała do Apolinarego br. Lewartoskiego, po nim otrzymał Dobrucową Aleksander br. Lewai towski, po nim zaś Władysław Lewartowski. 27. grudnia 1881 nabyła Dobrucową Henryka z br. Lewartowskich Bielińska która ją odstąpiła Franciszkowi Bielińskiemu. W posiadaniu tegoż pozostaje dotychczas.

{/slider}

{slider=Gąsówka}

Liczba ludności: 196
Powierzchnia: 193 ha
Sołtys: Krystyna Lawera
Rada Sołecka: Danicki Zygmunt, Garbacik Stefania, Piskorz Katarzyna, Potrawski Paweł, Skórski Janusz

Historia: Jest to miejscowość oddalona od Jasła o około 6 km, położona na pagórkowatym terenie. Z początku XV wieku pochodzi pierwsza wzmianka o tej miejscowości. Używane wówczas nazwy to: Gassafka (1408 r.), Gossofca (1408 r.),Goszowka (1415 r.), Gosafka (1416 r.). W związku z tym, że Gąsówka i Czeluśnica miały tych samych sołtysów właścicieli ich historia jest ściśle związana.

Po II wojnie światowej w Gąsówce, tak jak i w wielu innych wsiach Gminy Tarnowiec, przystąpiono do elektryfikacji i gazyfikacji. Prace elektryfikacyjne wykonano w 1959 r., a rok później doprowadzono do wsi gaz.

Po wojnie przystąpiono również do prac związanych z ulep­szeniem drogi wiejskiej. Kolejna naprawa drogi (na odcinku 2300 m) miała miejsce w 1977 r., a w 1980 r. kontynuowano budowę drogi o nowych wymiarach.

W 1973 r. wybudowano Dom Ludowy, a w roku 1982 sklep. Ks. Sarna pisał:

Gąsówka odległa od Jasła o 6.5 klm, graniczy na wschód z Umieszczem i Wrocanką, na południe z Glinikiem Niemiec­kim, na zachód z Łaskami, na północ z Czeluśnicą i Walowicami. Najwyższy punkt wynosi 282 m. n.p.m. Wieś ma położenie górzyste. Kasa gminna wynosiła 910 kor. 70 h. Za zniesione prawo pańszczyźniane wypłacono 3.411 zł. 30 kr. m. k. Pier­wotnie zwana była Gosówka, także Goszówka lub Gaszowka, zapewna od założycieli Gosa lub Gosza. Wspomniana jest pod rokiem 1481 [Akta sądu goleskiego Nr 66]. Z zapiski tej po­znajemy, że Gąsówka była założoną na prawie magdeburskiem, gdyż wspomniany jest sołtys Jakusz czyli Jakób, który jest soł­tysem od roku 1408-1425. Jest on zarazem sołtysem w Czeluśnicy. Co należało do tych dwóch sołtystw, to możemy poznać z podziału dokonanego w r. 1482, między Piotrem Kołkiem a Stanisławem synem Konrada. Piotrowi Kołkowi przypadła część gruntów położonej poniżej drogi, która prowadziła z Umiesz­cza ku Jasłu. Do tego dołączono dla niego inny łan, między Miarką a Olszowcową, jak również dołączono trzy stajania drugiego łanu, powyżej drogi umieszczowskiej, 2 stajania powyżej stodoły Stanisława czyli Zadebrzą. Dostał się również Piotrowi staw przy młynie, drugi staw na obszarze, trzech sitaw, idąc do Umieszcza i zabudowania w Gąsówce, powyżej karczmy. Wszystkie łąki czy wielkie czy małe dostały się obydwom po połowie, jak również po połowie dochody z młynu, z czynszów, daniny od kmieci, zwane gody, daniny z kur po połowie również poszły pastwiska (Tamże Nr 928). W 1495 odstąpił i sprzedał młody Mikołaj Kołek część swego sołtystwa w Gąsówce i w Czeluśnicy bratu starszemu Jakóbowi za 70 grzywien (Tamże Nr 1181). Z biegiem czasu nabyli Gąsówkę opaci tynieccy, a to dla jej sąsiedztwa z Czeluśnicą. Po zniesieniu opactwa tynieckiego, sprzedał skarb państwa Gąsówkę 8. sierpnia 1798 r. Aleksandrowi Gorayskiemu, właścicielowi Moderówki. Po śmierci Aleksandra Gorayskiego (19. marca 1802) otrzymał Gąsówkę syn jego Władysław, a po nim w r. 1867 syn tegoż Kazimierz Gorayski, który ją sprzedał 12. maja 1899 roku Doktorowi Janowi z Wroćmierowy Prus Biesiadzkiemu dotychczasowemu jej właścicielowi.

Część statystyczna. Mieszkańców na obszarze gminnym jest 106; na obszarze dworskim 26; wieśniacy posiadają 61 hk 72 a 43 m.2; obszar dworski 140 hk 19 a. 93 m.2; lasów w rękach prywatnych jest 51.9478 m2.

{/slider}

{slider=Gliniczek}

Liczba ludności: 398
Powierzchnia: 155 ha
Sołtys: Śmietana Tadeusz
Rada Sołecka: Dubiel Augustyn, Gałuszka Łukasz, Krajewski Czesław, Stopyra Kazimiera, Śmietana Ryszard

Historia: Nadrzeczna, mała wioska, położona nad Jasiołką, a przez wieś płynie dopływ Jasiołki - Czarny Potok. Nazwa miejscowości jest zdrobnieniem od nazwy miejscowości Glinik. W 1415 roku były używane nazwy: Gliniczek, Glynniczek.

Według przypuszczeń, miejscowość ta powstała dużo wczśniej niż w 1415 roku, ale pierwsza oficjalna wzmianka o Gliniczku pochodzi właśnie z tego roku .

Wydarzeniem, a również możliwością znalezienia pracy było w 1880 roku rozpoczęcie budowy linii kolejowej, której oddanie do użytku nastąpiło 4 lata później, na wiosnę. Linia przebiegała tuż obok wsi, w samym Gliniczku przystanku kole­jowego nie było. Dopiero po wojnie poczyniono starania o jego budowę - stanął w 1948 roku. Na Czarnym Potoku w 1987 roku wybudowano dwa mosty, jeden na trasie Jasło - Tarnowiec, a drugi łączący Gliniczek i Roztoki.

Dodatkowy dochód przyniósł mieszkańcom przemysł naf­towy, ponieważ na terenie miejscowości znajdują się złoża ropy naftowej i gazu ziemnego. Pierwszy szyb stanął na działkach Graselów i Roztockich w latach 1925-1930. W książce ks. Sarny czytamy:

Gliniczek graniczy od wschodu z Roztokami, od południa z Czeluśnicą, od zachodu z Hankówką, oddzielony od niej rze­ką Jasiołką a od północy z Warzycami. Nazwa zapewne po­chodzi od gliniastej gleby.

Gliniczek wspomniany jest przez Długosza, który pisze o nim, że należy do parafii w Tarnowcu a właścicielem jego jest Grzegorz Chorążyc, herbu Półkozic, że były w nim łany kmiecie a z każdego łanu płacono po czwartej części grzywny kanonikowi św. Floryana drugiej prebendy, zwanej Siepietnicką (Liber benef. T I. str. 490). W roku 1581 Gliniczek, nazywany Glinikiem, należał do Stanisława Glińskiego. Było wtedy we wsi ła­nów kmiecich 2, komorników bez bydła 2( Źródła dziejowe T. XIV. str 120). Od roku 1777 miał Gliniczek tych samych właścicieli co Zimnawoda. Kasa gminna wynosiła 1.127 kor. 16 h.

Część statystyczna. Mieszkańców na obszarze gminnym 261; na obszarze dworskim 3; wieśniacy posiadają 151 hk. 24 a 89 m2; obszar dworski 13 hk. 40 a. 5 m.2; lasów niema.

{/slider}

{slider=Glinik Polski}

Liczba ludności: 608
Powierzchnia: 632 ha
Sołtys: Krzysztof Wiktorski
Rada Sołecka: Biernacki Kazimierz, Jerzyk Maria, Kobak Michał, Lechwar Ewa, Myśliwiec Karol

Historia: Na­zwa miejscowości związana jest ze skupiskami gliniastej gleby.

Początki tej miejscowości sięgają prawdopodobnie XII wieku, ale pierwsza pisana wzmianka pojawiła się w 1403 roku i mówiła o tym, że osada należała do wsi królewskich.

Za czasów ostatnich dziedziców w Gliniku Polskim było 5 kmieci: Jakub Budnik, Andrzej Łopatkiewicz, Paweł Bonar, Antoni Garbacik i Jan Sajdak.

Pałac dziedziców stał w miejscu, gdzie obecnie wybudo­wano kapliczkę, na parceli Wiśniowskiego.

Największym wydarzeniem po pierwszej wojnie świato­wej było przeniesienie Glinika Polskiego z parafii Łężyny do parafii Tarnowiec. Odbyło się to 20 lutego 1921 roku, gdy proboszczem parafii Tarnowiec był ks. Jan Warzecha.

Miejscowości tej nie ominęła epidemia cholery. Zbierała ona tak okropne żniwa, że utworzono w Gliniku Polskim aż trzy cmentarze choleryczne. Starsi ludzie wspominali, że nawet woda w studniach była zatruta, przeżyli ci, którzy pobie­rali wodę z Czarnego Potoka.

Po II wojnie światowej przysiółek Pustki w Gliniku Pol­skim był miejscem poszukiwania na tym terenie złóż gazu i ropy naftowej. W latach 1952-1956 wybudowany został tutaj szyb. Dokonano odwiertu sięgającego 2000 m.

Od 1955 do 1960 r. Glinik Polski był siedzibą Gromadz­kiej Rady Narodowej, do której należały Glinik Polski i Glinik Nowy. Ważnym wydarzeniem dla obydwu wiosek było wybudo­wanie w Gliniku Polskim mostu na Czarnym Potoku w 1958 r.

W roku 1956 przystąpiono do elekrtyfikacji wsi. Prace elek­tryfikacyjne trwały do 1959 r. Natomiast w 1982 r. do poszcze­gólnych zagród w Gliniku Polskim doprowadzony został gaz.

W latach 1980-1982 wzniesiono Dom Ludowy, a w 1991 r. został wybrany Komitet Budowy Szkoły. W 1993 r. przystą­piono do budowy nowej szkoły na parceli szkolnej obok starej szkoły.

O Gliniku Polskim w Opisie powiatu jasielskiego czyta­my:

( ...) Glinik Polski oddalony o 10 kl. Od Dębowca, grani­czy od wschodu z Wrocanką i Piotrówką, od zachodu z Glinikiem niemieckim, od południa z Łajscami i Łubnem, od północy z Umieszczem. Nazwa wsi pochodzi od gleby gliniastej. Rzeczułka przepływająca przez wieś nie posiada żadnej nazwy, chociaż jest dosyć duża, a podczas ulewy występuje z ko­ryta, robi wielkie spustoszenia, zalewa nawet domy, bliżej niej będące. Na granicy między Glinikiem polskim a niemieckim jest pasmo gór zwane Siciny a skrajna góra nazywa się Ma­giel; góry od południa nazywają się Łaziska; jedno wzniesie­nie nazywają Mierkówki. Gleba jest tutaj przeważnie białka, gdzieniegdzie glina. Najwięcej uprawiają żyta, pszenicy, ziem­niaków, owsa, jęczmienia, bobu, koniczu, kapusty i buraków, mniej konopi i marchwi(...)

Wieś składa się z kilku części. Właściwa jest Glinik, z po­łudnia przypierają do niej tak zwane Cechówki, na zachód Podlas, a na wschód Pustki. Łąki we wsi nazywają się: Dzielnice, Łęg, Pola, Kopaniny i Siciny, Grabie, Pociask, Skrzypce, Wiatrówka, Góry. Najwięcej familijnych nazwisk jest: Łopatkiewicz, Garbacik, Sajdak.

{/slider}{slider=Łajsce}

Liczba ludności: 589
Powierzchnia: 536 ha
Sołtys: Machnik Joanna
Rada Sołecka: Dzik Lucjan, Gradowicz Aleksander, Kurek Magdalena, Trybus Kazimierz, Wiater Władysław

Historia: Miejscowość położona około 13 km od Jasła i około 10 km od Żmigrodu. Graniczy od wschodu z Łubnem Szlacheckim, od zachodu z Zarzeczem, od północy z Glinikiem Polskim, a od południa z Łężynami. Łajsce usytuowane są w otoczeniu pięknych lasów, i tak od południowego wschodu rozpościera się widok na las zwany Lechówką, a od południowego zacho­du las zwany Buczyną.

Nazwa tej miejscowości brzmiała Łaszczę (1277 r.), Lassce (1354 r.), Lazszcze, Laiscze. Pochodzi ona prawdopodobnie od wyrazu łaz, znaczy to teren świeżo wyrobiony do upra­wy z pniaków, krzewów; miejsce wypalone po zaroślach.

Fakt, że osada płaciła dziesięcinę kolegium św. Floriana na Kleparzu pod Krakowem świadczy, że istniała ona już pod koniec XII wieku. Była wówczas w posiadaniu Bogoriów.

Po II wojnie światowej Łajsce stały się centrum górskich wio­sek należących do gminy Tarnowiec. Wybudowano tutaj budynki wyposażone w wagi, służące na spędy bydła i trzody chlewnej, magazyny na nawozy sztuczne oraz budynek Ośrodka Zdrowia. Od 1952 r. znajdował się tutaj również Urząd Pocztowy.

W 1960 r. przystąpiono do budowy linii elektrycznej i pod­łączenia prądu do domów. Wybudowano również remizę stra­żacką, drogę do Łężyn oraz doprowadzono do wsi gaz. Przy­stąpiono także do budowy nowej szkoły, gdyż stara szkoła oka­zała się za ciasna.

Ks. Sarna o Łajscach pisał:

Łajsce 12.9 kim. od Jasła, a 9.9 kim. od Żmigroda oddalo­ne, położone są na obydwóch brzegach potoka Dunaja, uchodzącego z prawego brzegu do Wisłoki. Wzniesienie wynosi 334 m. n.p.m. Od północno-wschodniej strony otacza je las zwany Cechówką, od południowo-zachodniej las Buczy­na. Łajsce graniczą na wschód z Łubnem Szlacheckiem, na zachód z Zarzeczem, na północ z Glinikiem Polskim, a na połu­dnie z Łężynami. We wsi jest zorganizowana szkoła. (...) W doku­mencie Bolesława Wstydliwego, wydanego w roku 1277, dnia 21. marca, w którym król ten uwalnia posiadłości Cystersów od wielu obowiązków służebnych, wspomniane są Łajsce jako należące w połowie do Cystersów. Na mocy tego dokumentu byli uwolnieni mieszkańcy Łajsc od poradlnego, stróży, narąbu, powozu, oddawania do dworu książęcego krowy, owcy, szy­nek, od psiarzy, piekarzy. (...)

W r. 1354, dnia 10. października, w Krakowie, sprzedaje Kazimierz Wielki Łajsce wraz z Kopytową i Łubnem Święsławowi, Piotrowi i Prokopowi, synom zmarłego Mikołaja z Bogoryi, wojewody krakowskiego, za 700 kóp groszy pragskich. W dokumencie tym powiada Kazimierz Wielki, że należące do jego państwa, a położone w terytoryum żmigrodzkim wsie: Łubno, Kopytowe i Łajsce sprzedaje ze wszystkimi użytkami, jakie są i jakie mogą być w przyszłości, a nawet z prawem polowania na ptaki i jakiekolwiek zwierzęta. Na wyznaczenie granic wysyła Andrzeja, podkomorzego krakowskiego. Za zgo­dą owych trzech braci, dobra te miały należeć tylko do potom­ków płci męskiej, a to bez żadnych spłat, chociażby który z na­bywców miał córki, to z pominięciem córek, miały przyjść po­siadłości te na krewnych ich męskich. Również gdyby Świętosław, jak to zamierzał, wstąpił w stan duchowny, to i on miał być wykluczony z posiadania tych dóbr. Król Kazimierz powiada, że wieś Łajsce była od rodziców jego darowana pew­nym rycerzom; otóż król przyrzeka, że te darowizny zniesie. Wieś ta miała używać prawa magdeburskiego; sołtysi tych wsi zostali uwolnieni od wszystkich praw polskich, a mieli być sądzeni przez króla albo przez nabywców wspomnianych Łajsc i ich następców. (...) Uwolnił król mieszkańców tych wsi od wszystkich danin, a dobra te od wszystkich opłat należnych królowi, mianowicie od daniny wołu, krowy, owcy, świni, od stanu i stróży.

W r. 1391 nabywają Cystersi z Koprzywnicy od Pawła z Bo­goryi połową Łajsców wraz ze Zręcinem, z Wólką Machnówką, połową Łubna, z całą Kopytową i całemi Stanowiskami. Długosz tak o tej sprzedaży mówi: Łajsce, wieś, leży w parafii Łężyny. Połowę jej sprzedał Paweł z Bogoryi z całą własnością i posiadaniem, z innemi pięcioma wsiami klasztorowi koprzynickiemu, nic dla siebie nie pozostawiając za 800 kóp szerokich groszy pragskich, r. 1388, w dzień św. Jadwigi. Było w tej wsi 8 łanów kmiecich i każdy z nich płacił czynsz roczny (opuszczono jaki); prócz tego dawał jaja, sery, kury. Również sołtys z Kopytowy miał w Łajscach karczmę, z której płacił grzywnę czynszu rocznego; miał również młyn, z którego pobierał miary; miał również szósty grosz z czynszu (...)    

W przeszłym wieku nabył w roku 1848 dobra te od Ignacego Jordana, Władysław Bielański, a potem w spadku w r. 1893 otrzymał je Dr Gustaw Bielański.

{/slider}{slider=Łubienko}

Liczba ludności: 337
Powierzchnia: 380 ha
Sołtys: Buratyn Kazimierz
Rada Sołecka: Baran Roman, Chomentowski Wojciech, Dubis Łukasz, Kiełtyka Stanisław, Marchewka Jan

Historia: Podobnie jak pozostałe miejscowości gminy, Łubienko położone jest w pagórkowatej i lesistej okolicy. Najwyżej usytu­owany punkt tej miejscowości wznosi się na wysokości 321 m n.p.m. Urodzajne gleby tej miejscowości graniczą z Sadkami, Łężynami, Łubnem Opacym, Kopytową i Faliszówką.
Nazwa miejscowości jest zdrobnieniem od nazwy Łubno, w 1478 roku używano formy Lubyenko.
W 1544 odbyło się w Łubienku poświęcenie modrzewio­wego kościółka pod wezwaniem świętych apostołów Szymo­na i Tadeusza. Poświęcenia dokonał biskup, sufragan Władysławski Walerian z zakonu dominikanów. Na miejscu starego, zniszczonego kościoła wybudowano nowy drewniany kościół w 1857 roku.
W Łubienku mieszkały dwie rodziny żydowskie, było to za czasów dworskich. Jedna rodzina mieszkała pośrodku wsi, druga zaś osiedliła się na wzgórzu, niedaleko kościoła. Jak większość rodzin żydowskich, tak i te zajmowały się handlem niezbędnymi towarami i alkoholem.
Do roku 1940 nauka w Łubienku odbywała się w domach prywatnych, między innymi w mieszkaniu Stanisława Czai. Radość z nowej szkoły nie trwała jednak długo, ponieważ w 1944 roku front przebiegał również przez Łubienko. Wieś uległa wówczas ogromnemu zniszczeniu, ludność została wy­siedlona, zniszczono szkołę i kościół parafialny.
Po wojnie przystąpiono do odbudowy wioski. Wybudo­wano murowaną szkołę, nowy murowany sklep, remizę stra­żacką i basen na wodę do celów gaśniczych oraz klub rolnika. Wzniesiono także kościół z okazałą dzwonnicą.
W roku 1958 przeprowadzono prace związane z budową sieci linii elektrycznej.
Dużą rolę w życiu wioski odegrała melioracja gruntów, która miała miejsce w 1960 r. W 1979 r. dokonano gruntownej przebudowy drogi, a później przeprowadzono gazyfikację wsi.

{/slider}{slider=Łubno Szlacheckie i Łubno Opace}

ŁUBNO SZLACHECKIE

Liczba ludności: 453
Powierzchnia: 473 ha
Sołtys: Sajdak Renata
Rada Sołecka: Grzesik Teresa, Jerzyk Bernard, Kiełtyka Wojciech, Such Sławomir, Wiater Adam

ŁUBNO OPACE
Liczba ludności: 317
Powierzchnia: 270 ha
Sołtys: Sabina Wilk
Rada Sołecka: Antczak Paulina, Chorzępa Tomasz, Dubis Michał, Gierlasiński Artur, Kozubal Dariusz

Historia: Obie te miejscowości leżą w południowo - wschodniej części gminy. Przypuszczalnie pierwotnie była to jedna osada, własność królewska lub książęca. Dzisiaj miejscowości te są­siadują ze sobą, tworząc jakby całość i posiadają wspólne obiekty użyteczności publicznej.

Ze starych dokumentów dowiadujemy się, że początkowo była używana tylko nazwa Łubno, która jest pochodzenia topograficznego, drugi człon ma znaczenie dzierżawcze. Histria tych miejscowości sięga XII wieku.

Dwór w Łubnie Szlacheckim składał się z dwóch mieszkań, mieszczących po cztery rodziny, w czworakach mieszkało 8 rodzin i 4 rodziny z wioski. W latach 1935-1937 dobudowane zostały spiżarnie i chlewnie. Dwór był dość zamoży, więc w czasie okupacji niemieckiej był prawie codziennie nachodzony. W 1944 roku, po wycofaniu się wojsk niemieckie które zabrały bydło, wkroczyły wojska radzieckie. Mieszkańcy wioski zostali wysiedleni, wraz z nimi dwór opuściła rodzina Józefa i Ludwiki Przyłęckich wraz z synem Andrzejem.

Po II wojnie światowej te dwie sąsiadujące ze sobą i stanowiące jakby jedną całość miejscowości żyją bardzo zgodnie i wszystkie prace społeczne wykonują wspólnie. Przykładem zgodnego współdziałania jest wybudowanie wspólnej szkoły wspólnego sklepu, garaży kółka rolniczego, remizy strażackiej i basenu strażackiego, istnienie wspólnej Ochotniczej Stra­ży Pożarnej oraz Koła Gospodyń Wiejskich.

W roku 1960 do obydwu wsi doprowadzono linię elek­tryczną, a w latach 1980-1982 trwały prace przy budowie ru­rociągu gazowego. Wiele wysiłku kosztowała również budo­wa Domu Ludowego na miejscu dawnej karczmy, trwająca 6 lat - od 1974 do 1980 r.

W książce "Opis powiatu jasielskiego" czytamy o miej­scowościach:

ŁUBNO OPACIE. W roku 1272 dnia 19. maja nadaje Bo­lesław Wstydliwy Piotrowi, kanonikowi kościoła krakowskie­go św. Floryana wieś Łubno, celem lepszego uposażenia tego kościoła. W dokumencie tym powiada król, że daje część po­siadłości swojej, która to część od ludzi królewskich jest od­dzielona i nazywa się z dawna Łubno. Wyjmuje król mieszkań­ców tej wsi od przewodu i powozu, od łowów na bobry, od krowy, owcy i stróży. Daje przywilej na jedną karczmę; pozwala na polowanie i paszenie w lasach i na wszystkie użytki.

Długosz podaje, że dziesięcinę z łanów kmiecich pobierał kanonik (dziekan) kościoła św. Floryana w Krakowie, że kmiecie mieli ją na własnych wozach zwozić, a wartość jej by obliczona na 6 grzywien. W przeszłym wieku w latach od 1877 do 1894 posiadał Łubno opacie Stanisław Kotarski. W roku 1894 sprzedał je Bolesławowi i Eligii z Kunaszewskich Rozwadowskim, a ci zaś sprzedali w roku 1902 Izaakowi Zahlerowi, Alterowi Lambikowi, Mojżeszowi Kornfeldowi, Samuelowi Hillerowi i Szymonowi Propkerowi, którzy je rozparcelowali. Za zniesione prawo pańszczyźniane zapłacono 5.344 zł. 55 kr. m.

ŁUBNO SZLACHECKIE. Łubno Szlacheckie odległe Jasła 14.9 kl., od Żmigroda 8 9 kl., leży w okolicy pagórkowatej, 304 m. n.p.m. Graniczy ono na zachód z Łajscami, na wschód z Tokami, na południe z Łubieńkiem, na północ z Piotrówką. Łubno należało do Cystersów koprzywnickich. W roku, 1277, dnia 21. marca zatwierdza król Leszek Czarny posiadłości Cystersów koprzywnickich. W roku tym należała tylko połowa wsi do Zakonników. W roku 1391 nabywa klasztor Pawła z Bogoryi drugą połowę Łubna.

Łubno szlacheckie posiadał ród Bogoryów Jakób, syn Wojciecha z Bogoryi, długo sprzeczał się ze swymi stryjami Mikołajem, Paszkiem i Jarosławiem o Łubno z przyległościami i o Górę. Nareszcie w roku 1313 zawarli ugodę w ten sposób, że Jakób, syn zmarłego Wojciecha, wojewody sandomierskiego, przywraca stryjom wieś Górę i daje połowę wsi Jaślany, a sam został przy Łubnie z przyległościami. Nie wiadomo, w jaki sposób wieś ta stała się własnością królewską, dość, że w roku 1354 sprzedał król Kazimierz Wielki synom Mikołaja z Bogoryi wojewody krakowskiego wsie: Łubno, Kopytowę i Łajsce za 700 grzywien. W roku 1391 nabywa połowę Łubna klasztor koprzywnicki OO. Cystersów od Pawła z Bogoryi. W roku 1581 posiadał Łubno i Grabno czyli Grabaninę Jakób Farurej. (...) W r. 1861 posiadał dobra te Karol Hupka, gorliwy katolik, wzorowy gospodarz i obywatel, zmarły w r. 1905, w 90 roku życia. W r. 1873 otrzymała od niego dobra te córka, Alek­sandra z Hupków Przyłęcka, która je w r. 1897 darowała syno­wi swemu Józefowi Przyłęckiemu. Młody ten obywatel wstę­puje godnie w ślady swego dziadka i naśladuje go w cno­tach i w pracowitości.

{/slider}{slider=Nowy Glinik}

Liczba ludności: 655
Powierzchnia: 527 ha
Sołtys: Józef Marek
Rada Sołecka: Bednarz-Gaweł Monika, Marek Bogdan, Marek Władysław, Sysoł Piotr, Wokurka Jerzy

Historia: Jadąc w kierunku południowo-wschodnim od Jasła, po około 10 km dojeżdżamy do Glinika Nowego. Wokół rozpościera się widok na pagórki charakterystyczne dla tych okolic. Wieś ciągnie się wzdłuż potoku bez nazwy, przepływającego przez przysiółek Podlesie. Teren wsi jest podmokły, gleba gliniasta.

Pierwszy człon nazwy Glinik wiąże się właśnie z tą glebą i ma charakter topograficzny, drugi ma natomiast charakter dzierżawczy.

Na przestrzeni wieków nazwa miejscowości była kilka krotnie zmieniana i tak od 1774 roku miejscowość nazywała się Glinik Niemiecki, po odzyskaniu niepodległości państwa polskiego, czyli po 1918 roku, nazwę zmieniono na Glinik Górny. Ostatnia zmiana nastąpiła po drugiej wojnie światowej, nadana została przez Prezydium Gminnej Rady Narodo­wej 16 lipca 1948 roku, a brzmiała Glinik Nowy.

Osada ta swymi początkami sięga XII wieku, pierwotnie była wsią królewską. Historia szkolnictwa w tej miejscowości sięga odległych czasów, kiedy to córka jednego z kmieci Wik­toria, umiejąca czytać, pisać i liczyć, udzielała chętnym lekcji. Inną osobą, która udzielała korepetycji w prywatnym domu, był Antoni Marek. Drewniany budynek szkolny stanął w 1930 roku. Niestety, w czasie działań wojennych budynek uległ po­ważnemu zniszczeniu.

W 1950 r. podjęto decyzję wybudowania nowej szkoły. Starą szkołę rozebrano, a na jej miejscu budowano nową. 24 kwietnia 1952 r. budynek szkolny został oddany do użytku.

W 1954 r. postawiono Dom Ludowy, a w 1960 r. przystą­piono do budowy linii elektrycznej.

Ważnym wydarzeniem dla mieszkańców wsi było ukoń­czenie budowy asfaltowej drogi z Jasła do Glinika Nowego. Po jej wybudowaniu znaczna część mieszkańców tej wioski znalazła zatrudnienie na terenie Jasła.

Dość późno, bo dopiero w latach 1981/1982 doprowadzo­no do Glinika Nowego gaz.

W "Opisie powiatu jasielskiego" czytamy: Wieś leży w miądzyrzeczu Wisłoki i Jasiołki, odległa o 10,6 kim. od Jasła, 4 klm od Dębowca. Nazwę otrzymał od ziemi gliniastej. Za czasów Długosza nazywał się Glinikiem Pieniążka. Graniczy od północy z Gąsówką, od wchodu z Gli­nikiem Polskim i Piotrówką, od południa z Łajscami i Zarze­czem, a od zachodu z Majscową. Za czasów Długosza był w ręku Pieniążków, a właścicielem jego był Andrzej Pieniążek z Kruszlowy, z domu Odrowąż. W roku 1581 Glinik niemiecki należał do Lubomirskiego i było w nim łanów kmiecych 3, zagrodników bez roli 3, komorników bez bydła 5.

W roku 1868 posiadał Glinik Marceli Łętowski. Od tego nabył dobra te Paweł Rieger, a po nim odziedziczył 1904 roku syn jego, również Paweł Rieger. Ten sprzedał dobra te Ka­sprowi Kurczowi, Jakóbowi Żebrackiemu, Józefowi Żebrackiemu, Józefowi Markowi, Walentemu Chochołkowi i Ludwi­kowi Rogusowi.

{/slider}{slider=Potakówka}

Liczba ludności: 441
Powierzchnia: 209 ha
Sołtys: Łopatkiewicz Zdzisław
Rada Sołecka: Buś Dawid, Sajdak Elżbieta, Siara Maria, Woźniak Dorota, Wójcik Piotr

Historia: Malowniczo położona miejscowość, otoczona z trzech stron lasem. Oddalona od Jasła o 12 km. Nazwa miejscowości ma charakter topograficzny i związana jest z kilkoma potoka­mi, które przepływają przez wieś.
Powstanie wsi wiążą historycy z wiekiem XV. Już w 1463 roku występuje ona w aktach sądów bieckich z racji sporu gra­nicznego pomiędzy Jedliczem, Potakówka i Tarnowcem.
Pod względem obszaru i ludności Potakówka nigdy nie była dużą wsią, również pod względem obszaru i liczby gospodarstw w warunkach małopolskich należy do mniejszych wsi.
Z historycznych pamiątek w Potakówce pozostała kapliczka na parceli Kapałów, zbudowana w 1936 roku. Natomiast na drzewie rosnącym przy drodze do Wrocanki wisi kapliczka Męki Pańskiej.
Na parceli Antoniego Budnika, przy drodze do Brzezówki, stoi krzyż. Jest on pamiątką po zmarłych podczas epidemii w 1847 roku. Kiedyś cmentarz epidemiczny znajdował się pod lasem.
Po wyparciu Niemców z tych terenów ludność Potakówki powróciła z wysiedlenia i przystąpiła do naprawy szkód wy­rządzonych przez działania wojenne. Już w 1945 r. przystąpiono do budowy remizy strażackiej, a rok później rozpoczęto budowę Domu Ludowego. W roku 1957 dokonano elektryfi­kacji wsi, a w latach 1963-1969 przeprowadzono prace przy gazyfikacji.
W 1967 r. do Potakówki doprowadzona została linia tele­foniczna, a w 1963 r. zainstalowano światło uliczne. Natomiast w latach 1969-1971 przebudowano drogę Tarnowiec - Jedlicze.
Ks. Sarna pisze:
Potakówka, dawniej Potokowa, w odległości 2.5 kim. od Tarnowca, graniczy od wschodu z Jedliczem, od którego od­dzielona jest rzeką Jasiołką, a na południe z Chlebną i Wrocanką, na zachód z Umieszczem a na północ z Brzezówką. Najwyższy punkt we wsi wynosi 308 m. n.p.m., gleba urodzajna, glinkowa. Kasa gminna wynosiła 4.466 kor. 68 h. Potakówka ma kółko rolnicze, liczące 26 członków, biblioteczkę przy kółku. Mieszkańcy w wolnych chwilach wyrabiają widły do nawozu. Skąd pochodzi nazwa wsi trudno odgadnąć; być może, od założycieła Potaka. Ponieważ nie ma jej w spisie księgi uposażeń Długosza, więc prawdopodobnie powstała na po­czątku XVI. wieku. W roku 1581 należała do Jana Herburta i miała 2 łany kmiecie, 1 rolę czynszową, 2 komorników z bydłem, 1 ko­mornika bez bydła, 1 rzemieślnika (Źródła dziejowe T. XIV. str. 120). Później miała tych samych właściciełi co i Tarnowiec, a obecnie należy dop. K. Pilińskiego. Za zniesione pra­wo propinacyi zapłacono 1.324zł 87 kr. w. a za zniesione prawa pańszczyźniane zapłacono 6.724 zł. 2 kr. m. k.
Część statystyczna. Mieszkańców na obszarze gminnym jest 428; na obszarze dworskim 5; wieśniacy posiadają 174 hk. 3 a. 80 m.2; na obszarze dworskim 92 hk. 28 a. 89 m.2; lasów gminnych jest 3.0244 hk2; dworskich 82.5248 hk. razem 85.5492 hk.

{/slider}{slider=Roztoki}

Liczba ludności: 449
Powierzchnia: 188 ha
Sołtys: Roś Paweł
Rada Sołecka: Bigos Katarzyna, Klocek Radosław, Świdrak Anna, Tomasik Eugeniusz, Wyderka Wiesław 

Historia: Nazwa ta pochodzi od wyrazu roztoka, czyli "dolina ze strumieniami". Wymieniana była jako: Rostoki, Rostoka, Rostoky. Roztoki położone są w dolinie Jasiołki przy ujściu Czarnego Potoku. Graniczą z Hankówką, Zimną Wodą, Sądkową, Gliniczkiem, Czeluśnicą.

Wieś istniała już za czasów Długosza, należała wówczas do parafii jasielskiej. W 1581 roku właścicielem tej miejsco­wości był Stanisław Gliński. Były wtedy 3 łany kmiece, komornik z bydłem i komornik bez bydła.

Już w 1907 roku we wsi założono Kółko Rolnicze, było to zapewne jedno z pierwszych w tej okolicy. Jego członkami było 22 osoby.

Usytuowanie miejscowości w dolinie Jasiołki nie ma żad­nych korzyści, wręcz przeciwnie. Roztoki stale były nawie­dzane przez wylewy, niszczące pola uprawne i całe domostwa. Mieszkańcy przystąpili do drenażu pól w 1912 roku, a regula­cja rzeki odbyła się w 1920 roku. W tym też roku na terenie tej osady rozwinął się przemysł naftowy, zatrudniał on wielu mieszkańców wsi, co pozwoliło na podniesienie standardu życiowego. Stanęło wówczas wiele ładnych domów i budyn­ków gospodarczych. Jednym z nich był młyn, który pracował w latach 1900-1935. Produkowano w nim wszystkie rodzaje mąki, niestety tylko do 1935 roku, ponieważ młyn uległ likwi­dacji, a właściciel opuścił Roztoki.

W okresie międzywojennym funkcjonowały w Roztokach: Kółko Rolnicze, Koło Młodzieżowe, Straż Pożarna, Dom Ludowy. Istnienie wszystkich tych jednostek świadczy o praco­witości i ofiarności byłych wójtów i sołtysów.

Po II wojnie światowej, pod koniec 1945 r. rozpoczęto budowę Gazoliniarni w Roztokach. Jej budowa przypadła na okres, kiedy to jeszcze nie zdołano dźwignąć przemysłu ze zniszczeń wojennych. Gazoliniarnia była gotowa do ruchu z początkiem 1946 r.

W latach trzydziestych postawiono w Roztokach budynek mieszkalny dla kierownictwa zakładu. W roku 1970 budynek ten Kopalnictwo Naftowe w Krośnie przekazało na rzecz gro­mady. Mieści się w nim Ośrodek Zdrowia, a do 1991 r. było tu również przedszkole.

W 1950 r. wybudowano dom kółka rolniczego, a następ­nie drogę do Ośrodka Zdrowia i do szkoły. Odremontowano także Dom Ludowy, zainstalowano światło uliczne oraz wybudowano kładkę na rzece Jasiołce.

Ks. Sarna pisze:

Roztoki otrzymały nazwą od toczących się wód. Roztoki odległe są od Jasła o 8 kl. Wieś rozłożyła się dolinie rzeki Jasiołki, przy ujściu potoka glinickiego do Jasiołki. Graniczy na za­chód z Hankówką, na północ z Zimnąwodą, od której oddziela ją Jasiołka, na wschód z Sądkową, a na południe z Gliniczkiem i Czeluśnicą. We wsi jest kółko rolnicze, liczące 22 człon­ków i mające swą czytelnię. Kasa gminna wynosiła 1.741 kor. 72 h. Za zniesione prawa pańszczyźniane wypłacono 6.173 zł. 5 kr. m.k. Roztoki były już za czasów Długosza i należały do parafii jasielskiej. Były w tej wsi łany kmiece, było sołtystwo mające dwa łany. Należały do Grzegorza Chorążyca herbu Półkozic. Dziesięciny pobierał kanonik drugiej prebendy św. Floryana po 4-tej części grzywny z jednego łanu; z folwarku zaś sołtysiego pobierał tytułem dziesięciny 8 groszy zwykłych, kościół w Jaśle [Liber benef. T. II. str. 285. T. I. str. 492]. W r. 1581 należały do Stanisława Glińskiego; było wtedy łanów kmiecich 3, komorników z bydłem 1, komornik bez bydła 1, do karczmy należało pół łanu 3 [Źródła dziejowe T. XIV. str. 119]. Od końca XVIII, wieku do końca XIX. w. miały Roztoki tych samych właścicieli co Zimnawoda. Obecnie jest wieś rozpar­celowana. Część statystyczna. Mieszkańców jest 296; posia­dają oni 204 hk. 16 a. 70 m.2, lasów jest 6.7986 hk2.

{/slider}{slider=Sądkowa}

Liczba ludności: 569
Powierzchnia: 176 ha
Sołtys: Pawłowska Teresa
Rada Sołecka: Bochnia Karol, Godek Stanisław, Koszyk Edyta, Mędrek Paweł, Pawłowski Wojciech

Historia: Miejscowość ta leży między Dobrucową a Roztokami, na niewielkim wzgórzu. Według J. Garbacika, Sądkowa powsta­ła w XIV wieku, jej założycielem był Sądek z Roztok. Nato­miast w dokumentach miejscowość wymieniana jest począt­kiem XV wieku jako Sandkowa, Sądkowa.

W posiadaniu Sądkowskich Sądkowa i Dobrucową były do końca XV wieku, w XVI wieku przeszły na własność Glińskich.

Na początku XX wieku Sądkową rozparcelowano, liczy­ła ona wówczas 306 mieszkańców, którzy posiadali 196 ha 84 a 21 m2.

Na miejscu dawnej karczmy stoi dziś kapliczka (przy Domu Ludowym). Znajdują się w niej posągi Chrystusa Króla i Mat­ki Boskiej. Poświęcenie tej kaplicy odbyło się w 1906 roku.

W okresie międzywojennym, podobnie jak do Roztok, Dobrucowej i Brzezówki, również i do Sądkowej wkroczył przemysł naftowy, dzięki któremu nastąpiło ożywienie gospodarcze i poprawa warunków życia ludności, a zwłaszcza mniej zamożnych chłopów.

W 1949 r. przystąpiono do remontu Domu Ludowego. Rok później nastąpiła gazyfikacja wsi, a w 1958 r. elektryfikacja. W roku 1965 zainstalowano światła uliczne oraz doprowadzono do wsi linię telefoniczną. Ponadto wybudowano remizę stra­żacką, asfaltową drogę, garaże kółka rolniczego, a także basen strażacki.

O Sądkowej w "Opisie powiatu jasielskiego" czytamy:

Sądkowa ma nazwę zapewne od założyciela Sanda lub Sandka. Sądkowa leży na lewym brzegu Jasiołki, w odległości 8.7 km. na wschód od Jasła. Wzniesiona jest 272 m. n.p.m. Graniczy na wschód z Dobrucową, na południe z Tarnowcem, na zachód z Roztokami, na północ z Zimnąwodą. We wsi jest kółko rolnicze, liczące 26 członków, mające własny budynek, wartości 700 K. Przy kółku jest czytelnia i sklepik, będący w dzierżawie. Udziały członków wynoszą 425 K. We wsi znajduje się kasa pożyczkowa gminna, której kapitał wynosił 1 881K 31 h. Na miejscu dawnej karczmy, wybudowali mieszkańcy Sądkowej piękną kapliczkę, która była poświęconą r. 1906. Za znie­sione prawa pańszczyźniane wypłacono 530 zł m.k., za zniesione prawo propinacyi wypłacono kwotę 529 zł 95 kr. w. a.

Długosz pisze o tej wsi, że należała do parafii jasielskiej, że były w niej łany kmiecie, z których dawano dziesięcinę snopową; również każdy kmieć tej wsi dawał tytułem dziesięciny kościołowi w Jaśle jeden grosz. We wsi był folwark szlachecki, który należał do parafii w Tarnowcu, a właściciel jego dawał dziesięcinę snopową proboszczowi w Tarnowcu [Liber benef. T. II. str. 285.]. Roku 1581 należała Sądkowa do Jana Skotnickiego; było wtedy we wsi łanów kmiecich 2 (Źródła dziejowe T. XIV. str. 120). Później miała Sądkowa tych samych właści­cieli co i Tarnowiec. Obecnie jest rozparcelowana.

Część statystyczna. Sądkowa liczy mieszkańców 306; po­siadają oni 169 hk. 84 a. 21 m.2; obszar dworski posiada tylko 1 hk. 82 a. 99 m².

{/slider} {slider=Tarnowiec}

Liczba ludności: 1283
Powierzchnia: 595 ha
Sołtys: Aleksandra Ginalska
Rada Sołecka: Koerner Henryk, Lawera Stanisław, Lawera Tomasz, Pabian Danuta, Piotrowski Stanisław

Historia: Tarnowiec (i Tarnowiczek) — (Tarnowez — 1255, Tarnovecz — 1346–58, Tharnowiecz — 1470–80, 1581, 1629). Duża wieś licząca prawie 1300 mieszkańców. Leży ok. 10 km na wschód od Jasła, przy linii kolejowej Jasło — Krosno. Nazwa wsi pochodzi od krzewu „tarnina”. Widocznie miejscowość założono w miejscu powszechnego występowania tej rośliny.

Niewiele można powiedzieć o dziejach Tarnowca przed rokiem 1346. W niepewnym źródle wzmiankowany jest po raz pierwszy pod rokiem 1255. Wiadomo jedynie tyle, że wieś założono na tzw. surowym korzeniu na podstawie prawa niemieckiego. O te przywileje wystarał się jakiś ród rycerski, gdyż przez całe dzieje wieś należała do włości rycerskich (szlacheckich). Świadczyć o tym mogą ślady drewnianego zameczku nad brzegami Jasiołki. Na miejscu istniejący jeszcze w XIV wieku Gródka wznoszono późniejsze, kolejne dworki rycerskie i szlacheckie. W latach 1328 — 1333 wieś należała do Pełki, który w latach 1340–1350 był kasztelanem sądeckim, a w 1355 chorążym krakowskim i wieloletnim przyjacielem króla Kazimierza Wielkiego. W spisie Świętopietrza tarnowiecki kościół pojawia się po raz pierwszy właśnie w roku 1346. Wcześniej wieś (jeżeli istniała) należała do parafii w Jaśle lub w Zręcinie. Nie jest pewne jakie nosił wezwanie pierwszy tarnowiecki kościół, najprawdopodobniej — św. Walentego.

W roku 1339 Pełka zapisuje m.in. Tarnowiec swojej córce Cudce. Była ona żoną Niemierzy z Gołczy i jednocześnie konkubiną... króla Kazimierza Wielkiego. Z tego związku urodziło się trzech nieślubnych królewskich synów: Niemierza, Pełka i Jan. Wszystkie te imiona spotykamy w dokumentach dotyczących Tarnowca: Niemierzę w 1415 (wiadomo, że był synem Pełki); Pełkę w 1420, oraz Jana Kruszynę Galowskiego w roku 1443, którzy z kolei byli synem któregoś z pozostałych dwóch braci. Wszyscy oni pieczętowali się herbem Mądrostki (o tym fakcie, jak i o drewnianym kościele parafialnym wspomina Długosz w Liber Beneficiorum z 1470-80 roku).

Na miejscu pozostały dwie linie Galowskich (takie przyjęli nazwisko od miejscowości Galów k. Buska-Zdrój): Piotra i Marcina. Znany z dokumentów (1497—1511) Piotr ożenił się z przedstawicielką stosunkowo możnego rodu Gołuchowskich i opuścił Tarnowiec. Linia Marcina była liczna i jednocześnie bardzo biedna. Na przełomie XV i XVI wieku występuje ona w Tarnowcu, Tarnowieczku, Potakówce, Brzezowej, Szebni i Wrocance. W 1508 roku występuje Wojciech Szebieński (herbu Mądrostki) z Szebni, syn Piotra.

Na początku do 1536 roku, większość rozdrobnionych dóbr w: Tarnowcu, Tarnowieczku, Brzezówce, Potakówce i Szebni, sukcesywnie wykupił za długi od bankrutujących rodzin pieczętujących się herbem Mądrostki, Baltazar Dąbrowski z Siepietnicy (herb nieznany).

Wspomniany Baltazar Dąbrowski żonaty z Barbarą z Odonowskich Herburt (jej pierwszym mężem był Piotr Herburt), nie posiadał synów, tylko trzy córki: Annę, Beatę i Zofię. Anna wyszła za Jana Herburta herbu Herburt; Beata za Hieronima Dembińskiego herbu Odrowąż, a po jego rychłej śmierci, za Jana Rupniowskiego herbu Szreniawa; natomiast Zofia, za Marka Stadnickiego herbu Szreniawa. W roku 1547 doszło do podziału majątku ojca. Większość Tarnowca, Brzezówki, Potakówki i Szebnie otrzymał Jan Herburt mąż Anny. Pozostała część pozostała przy wdowie Barbarze Dąbrowskiej. W 1567 roku, po jej śmierci jakieś części po matce przypadła Beacie i Zofii. Herburtowie i Stadniccy zaprowadzili w Tarnowcu i okolicy — kalwinizm, m.in. kościół tarnowiecki ok. 1570 roku przemianowali na zbór.

Herbutowie i w mniejszym stopniu Stadniccy sprowadzali i gościli w swoich siedzibach znanych kalwinów nie tylko w Polsce, a nawet w Europie. Na efekty długo nie trzeba było czekać, popadli w ogromnie zadłużenie.

Sukcesywnie ich dobra począwszy od roku 1575 wykupywał chorąży halicki — Paweł Skotnicki herbu Bogoryia. Przez wiele lat spłacał szeregi wierzycieli trzymających w zastawie cząstki dawnych majątków Stadnickich i Herbutów. Spory z niektórymi z nich przybrały formę starć zbrojnych, zwłaszcza z dzierżawcami dóbr klasztoru benedyktyńskiego, m.in. z Wojciechem Bieńkowskim. Starcia te trwały od 1589 do 1593 roku.

Rejestr poborowy z roku 1581 wymienia jako właściciela Tarnowca wymienia właśnie Pawła Skotnickiego. We wsi było 6 łanów kmiecych, 2 zagrodników bez roli, 1 komornik z bydłem, 3 komorników bez bydła, 1 rzemieślnik oraz karczma na ¼ łana. W tym czasie w TARNOWIECZKU było 2 łany kmiece i jakieś gospodarstwo na czynszu (szlachcic zagrodowy?). Właścicielem był niejaki Salowski, właściciel sąsiedniej Wroczanki.

W tym czasie dwóch Galowskich: Jakuba i Stanisława wykupił z długów w roku 1591 niejaki Żurawski i umożliwił powrót do ich kuzynów w Galowie, a ci w zamian zrzekli się wszystkich praw do Brzezowej. Natomiast ostatni z pozostałych na miejscu Galowskich — Marcin, sprzedaje w roku 1592 prawa kolatorskie do kościoła w Tarnowcu, a także pozostałe mu jeszcze swoje i rodzinne cząstki w Tarnowieczku, Potakówce i Wrocance, wspomnianemu wyżej Pawłowi Skotnickiemu herbu Bogoria i osiada w niewielkim majątku w Chlebnej. W połowie XVII wieku wszelki ślad po Galowskich ginie.

Rejestr poborowy woj. krakowskiego z 1629 roku podaje, że właścicielem nadal jest Paweł Skotnicki, a we wsi było 6 ¼ łana kmiecego, 3 zagrodników bez pełnej roli, 1 komornik z bydłem, 1 rzemieślnik oraz młyn z kołem dorocznym i zapewne folwark. Rejestr z 1680 mylnie podaje, ze właścicielami wsi Tarnowiec był jakiś Stadnicki. W tym czasie we wsi było 6 ¼ łana kmiecego, 3 zagrody bez ról, 1 komornik z bydłem, 3 komorników bez bydła, 1 rzemieślnik oraz młyn z kołem dorocznym.

W TARNOWIECZKU były 3 łany kmiece oraz 1 zagrodnik na czynszu (?).

Tarnowiec i okoliczne włości pozostawały w rękach Skotnickich do roku 1660, kiedy to ostatni dziedzic tych dóbr, arcyprezbiter i kanonik krakowski, ks. Paweł Skotnicki sprzedał swoją część Andrzejowi Kuropatnickiemu z Kuropatnik k. Brzeżan herbu Nieczuja, który i tak objął część dóbr, gdyż ożenił się z wnuczką Anny Skotnickiej, Marcybellą Łaszczówną z Nieledwi, a prawnuczki Pawła. Rejestr z 1680 mylnie podaje, ze właścicielami wsi był jakiś Stadnicki.

Syn Andrzeja, Jan posiadał już cały Tarnowiec, Brzezówkę i Sądkową. Synem Jana był słynny Ewaryst Andrzej Kuropatnicki (zm. w 1788 roku), który w swoich włościach w Tarnowcu stworzył bazę dla oddziałów konfederatów barskich (1768–1772). Był senatorem Rzeczpospolitej, kasztelanem bieckim, buskim i bełzkim. Planuje w roku 1772 powstanie przeciw wkraczającym wojskom austriackim. Pisze szereg listów do króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, w których kreślił plany odbicia zaboru austriackiego. Zgorzkniały, przyjmuje ostatecznie tytuł hrabiego austriackiego, a niedługo potem umiera. {/slider}

{slider=Umieszcz}

Liczba ludności: 670
Powierzchnia: 417 ha
Sołtys: Muzyka Jan
Rada Sołecka: Betlej Janusz, Dzwonkowicz Jacek, Giebułtowski Tadeusz, Okulski Bogdan, Wojtunik Bogusław

Historia: Umieszcz to jedna z najstarszych, jeśli nie najstarsza wieś w Jasielskiem. Istniała już około roku 1120. Leży na trasie między Jasłem a Kopytową, od Jasła oddalona jest o około 8 km.

Nazwa Umieszcz znajduje się w zapisach z roku 1229 i 1298. Wymienia ją również Jan Długosz, stwierdzając, że Umieszcz należał do parafii Jasło, a był własnością klasztoru tynieckiego

Dopiero w 1786 roku władze austriackie odebrały bene­dyktynom z Tyńca tę i szereg innych wsi, sprzedając je Alek­sandrowi Gorayskiemu. Gorayscy byli właścicielami Umiesz­cza do roku 1904. Wówczas to Władysław Gorayski sprzedał wieś bankowi parcelacyjnemu. Dobra ziemskie i obiekty na­byli mieszkańcy Umieszcza i okolicznych wiosek.

Niewiele pozostało śladów bogatej historii Umieszcza. Dwór, zamieniony w 1903 roku na szkołę. Budynek został wzniesiony w połowie XIX wieku, w trakcie użytkowa­nia do celów oświatowych uległ pewnym przekształceniom, zachowując jednak pierwotny wyraz architektoniczny, został rozebrany po wybudowaniu nowej szkoły.

Najstarszym obiektem zabytkowym Umieszcza jest muro­wana kapliczka, przy drodze do Tarnowca. Według ks. Sarny, zbudowano ją w 1723 roku. W kapliczce znajdowała się figu­ra św. Kajetana, lecz padła łupem złodziei.

W Umieszczu znajdował się młyn wodny, którego istnienienie już w początkach XII wieku stwierdzają dokumenty znaj­dujące się w Archiwum Państwowym w Krakowie i w Jaśle. Młyn usytuowany był w pobliżu granicy Umieszcza z Glinikiem Polskim, przy rowie zwanym Krzywym Potokiem. Młynówka zasilana była wodą ze stawu o powierzchni 1 hektara. Mąkę z tego młyna wywożono aż do Krakowa i Tyńca, co wiąże się z posiadaniem Umieszcza przez ojców benedyktynów z Tyń­ca. Ok. 1650 r. młyn w Umieszczu odkupił od ojców benedyktynów Jan Turek. Kolejnymi właścicielami byli Andrzej i Zo­fia Emilia Trznadlowie. W czasach obecnych nie ma już śladu po dawnym młynie wodnym.

Do wybuchu I wojny światowej Umieszcz przeżywał trzy poważne kataklizmy. Były to pożary, które zniszczyły doszczętnie całą zachodnią stronę wsi.

Po II wojnie światowej przystąpiono do remontu drogi w kierunku Czeluśnicy, a następnie, w 1950 r., do oczyszcze­nia i odmulenia basenu strażackiego. Później rozpoczęto elektry­fikację wsi, a w roku 1963 postanowiono przystąpić do gazyfika­cji. Prace związane z doprowadzeniem gazu zakończono w 1972 r. Natomiast w 1976 r. założono wodociąg do 65 domów.

O Umieszczu ks. Sarna pisze:

Umieszcz oddalony jest od Jasła 9.10 kim. od Tarnowca 2.0 klm. Umieszcz graniczy na wschód z Potakówką, na połu­dnie z Wrocanką, na zachód z Gąsówką, na północ z Tarnowcem. Wzniesiony jest 241 m. n.p.m. We wsi jest szkoła ludowa jednoklasowa, kasa gminna z kapitałem 2.360 K. 37 h., kółko rolnicze liczące 37 członków, którzy złożyli udziały w kwocie 268 K, sklepik przy kółku rolniczym z towarami wartości 800 K. Przy drodze jest kapliczka z figurą św. Kajetana z roku 1723.

Umieszcz wspomniany jest w dokumentach z lat 1105, 1229,1288,1367, wreszcie w dokumencie z roku 1456, w którym, Kazimierz Jagiellończyk zatwierdził wszystkie przywileje klasztorowi tynieckiemu, nadane przez swych poprzedników Wypływa z tego, że Umieszcz był osadą, założoną przez Benedyktynów. Nazwa Umieszcz znaczyłaby tyle, co lokacya, założenie, jednakże na to zwrócić należy uwagę, że w najdawniejszych zapiskach nazywa się ta wieś Unieszcz, a więc może tak jak się nazywał założyciel. O Umieszczu pisze Długosz, że należał do parafii w Jaśle a był własnością klasztoru tynieckiego. Było 6 łanów kmiecich, z których kmiecie płacili tytułem dziesięciny razem 2 grzywny; prócz tego dawał każdy po 40 jaj, po 2 kapłony; serów nie dawali, pracowali jeden dzień w tygodniu własnym wozem lub pługiem; odrabiali powabę, lecz nie powiada historyk, ile dni i ile razy do roku odrabiali tę powabę. Była karczma mająca pola i płacąca 1 grzywny czynszu (...) Był również młyn. Graniczył podówczas Umieszcz z Glinikiem, Czeluśnicą, Tarnówcem, Tarnowieczkiem, Wrocanka. W roku 1581 należc Umieszcz do Jana Śreniawy. Było wtedy łanów kmiecich zagrodników z rolą 2, komorników z bydłem 3, komorników bez bydła 6, rzemieślnik 1, do karczmy należała część łam czynszowników 3 (...)

Część statystyczna. Umieszcz liczy na obszarze gminny 446 meszkańców, na obszarze dworskim 22; wieśniacy posiadali podówczas 185 hk. 10 a. 33 m², obszar dworski 227 hk. a.37m².

{/slider}{slider=Wrocanka}

Liczba ludności: 794
Powierzchnia: 633 ha
Sołtys: Marcin Szurek
Rada Sołecka: Chudy Sławomir, Goleń Łukasz, Kopczak Łukasz, Machowska–Gajda Krystyna, Eadoń Piotr

Historia: Pierwsza wzmianka o Wrocance pojawiła się w aktach są­dowych bieckich w 1410 roku, a następnie w 1443 roku.

Najwyższe wzniesienie tej miejscowości to 303 m n.p.m. Wrocanka sąsiaduje z Potakówką, Chlebną, Glinikiem Polskim i Umieszczem. Wyróżnić można osiem przysiółków: Budy, Brzeziny, Baranicę, Ciszówki, Folwark, Nową Wieś, Porąbki i Tobyłkę.

Z  Wrocanką, a dokładniej ze wzgórzem Kościeliskim zwią­zana jest legenda. Mówi ona o tym, że w dawnych czasach znajdował się tu kościół, który miał się zapaść.

Przejeżdżając przez miejscowość, warto spojrzeć na ka­pliczki. Jedna murowana przy drodze do Piotrówki, wzniesio­na przez Walentego Landocha. Poświęcona ona jest Matce Boskiej Niepokalanej, wzniesiona w 1907 roku na grunc Andrzeja Radonia. Na cokole widnieje napis: "Na cześć i chwałę Panu Bogu i Matce Najświętszej".

Po II wojnie światowej, w latach 1945-1946, przystąpiono do odremontowania szkoły oraz budowy ogrodzenia wokół i w latach pięćdziesiątych wybudowano remizę strażacką oraz Dom Ludowy. W 1956 r. rozpoczęto prace przy elektryfikacji wsi, a w 1972 r. przy gazyfikacji. Przebudowano również  drogę do Tarnowca oraz drogi na przysiółkach.

Ks. Sarna w 1908 pisał:

Wrocanka otrzymała nazwę zapewne od założyciela Wroca. (...)

W roku 1581 właścicielem tej wsi był Salowski. Było wtedy łanów kmiecich 4, zagrodników z rolą 1, zagrodników bez roli 3, komorników z bydłem 2, komorników bez bydła 2, rzemieślników 2. Co do dawnych właścicieli, to w roku 1660 był właścicielem ks. Paweł Skotnicki i odtąd miały tych samych właścicieli co i Tarnowiec. Od p. Kazimierza Pilińskiego nabył Wrocankę, p. Wincenty Wójtynkiewicz, który ją obecnie posiada. (...)

Część statystyczna. Mieszkańców na obszarze gminnm 598; na obszarze dworskim 21; wieśniacy posiadają 349, 5 a. 12 m2, obszar dworski 282 hk. 7 a. 75 m2; lasów jest prywatnych 115.8438 hk2; a 4.5933 hk2 gminnych; razem 120.43 hk2.

{/slider}

Gałuszka edyta

            kozioł emil

            płocic andrzej

            polak monika

            tomasik grzegorz

• Poprzedni artykuł
• Następny artykuł