Brzezówa

Liczba ludności: 510
Powierzchnia: 352 ha
Sołtys: Gunia Andrzej
Rada Sołecka: Biernacki Leszek, Koza Zbigniew, Sorys Grzegorz, Such Renata, Ziemski Krzysztof

Historia: Wieś leży 3 km od Tarnowca, na lewym brzegu Jasiołki, w dolinie spiętej klamrą zalesionych wzgórz. Nad Brzezówka dominuje wzgórze Grodzisko (336 m n.p.m.), z którym wiążą sią miejscowe legendy. W "Opisie powiatu jasielskiego" ks. Władysław Sarna napisał: W przysiółku zwanym Buczyna, jest stroma góra, z lasem bukowym, a na jej szczycie znajdują się głębokie fundamenta ruin jakiegoś budynku. O tych ru­inach opowiadają, że przed 30 laty kucharz dworski, Jakub Dąbrowski, był z innym gospodarzem kilka razy na szczycie tej góry i kopał głębokie doły, szukając ukrytych skarbów. Lecz co przez dzień odkopali, to na drugi dzień było zasypane. Dlate­go mieszkańcy Brzezówki lękają się zbliżyć do tego miejsca.

Na wzgórzu prowadzone były prace archeologiczne, które przyniosły nader interesujące rezultaty. Wynika z nich, że na grodzisku wzniesiono, prawdopodobnie w XI wieku, nieduży, obronny gród, otoczony z trzech stron wodami Jasiołki. W nastąpnych wiekach rzeka zmieniła bieg i odsunęła sią od wzgórza o kilkaset metrów. Tym sposobem warownia straciła natu­ralny, obronny charakter. Mimo to przez pewien czas istniał tu drewniany zameczek, w którym w II połowie XVI wieku miesz­kał szlachcic Paweł Strzemień, zwolennik reformacji. Na gro­dzisku znajduje się też ślad budynku z cegły, być może z XVII wieku o nie znanej funkcji.

Wśród mieszkańców Brzezówki krąży przekazywana z po­kolenia na pokolenie legenda, że w podziemiach zamczyska ukryte są skarby. Znaleźli się śmiałkowie, którzy próbowali je zdobyć, jednak sztuka ta nikomu się nie udała. Twierdzili oni, że podczas prac poszukiwawczych było słychać tylko charak­terystyczne dudnienie w podziemnych lochach.

W ciągu stuleci właścicielami Brzezówki byli ci sami dzie­dzice, którzy posiadali Tarnowiec, począwszy od Jana Kru­szyny Galowskiego w XIV wieku, a skończywszy na Janie Leszczyńskim w okresie międzywojennym.

Jednym z pierwszych wójtów wsi w 1773 roku był Woj­ciech Lula.

Przez prawie 25 lat na terenie całej Galicji szalała epide­mia, ucierpiała również ludność Brzezówki. Według metryk parafialnych zmarło 428 osób, w tym aż 70 zgonów było w 1848 roku. Ludzi zmarłych na cholerę chowano na specjalnie stwo­rzonym cmentarzu, miejsce to upamiętniał krzyż stojący do 1950 roku.

Budowa mostów i torów kolejowych w Brzezówce przy­czyniła się do tego, że lata osiemdziesiąte XIX wieku były dla mieszkańców tej miejscowości korzystne, mieli oni zapewnioną pracę.

Brzezówka posiadała także młyn, który obecnie uległ cał­kowitemu zniszczeniu. Istniał od 1924 do 1975 roku, budowę jego prowadził Bank Ziemski ze Lwowa, późniejszym właści­cielem był Antoni Lorenc.

W 1917 roku wkroczył do Brzezówki przemysł naftowy, był on własnością kapitału zagranicznego. Pierwszy szyb wy­budowano na parceli Antoniego Urbana. Po I wojnie świato­wej ówczesny dziedzic Tarnowca, Kazimierz Piliński, sprze­dał kawałek ziemi przy rzece przedsiębiorcy z Węgier, który zbudował tu zakład betoniarski. Ponieważ interes nie szedł najlepiej, przedsiębiorca się zniechęcił i sprzedał zakład bra­ciom Dunikowskim. Zrezygnowali oni z produkcji betonu i po­stanowili płukać złoto. W Brzezówce nie ma złotonośnych pia­sków, więc obrotni właściciele sprowadzili piasek z Łotwy. Zawierał on jednak minimalną ilość cennego kruszcu, zbyt mało, by przedsięwzięcie się opłacało. W tej sytuacji Dunikowscy zlikwidowali "fabrykę złota" i postawili małą elek­trownię wodną, która jednak też nie doczekała naszych cza­sów.

Brzezówka została najmniej zniszczona podczas II wojny światowej spośród wszystkich wsi w gminie, toteż jej miesz­kańcy najwcześniej przystąpili do różnych czynów społecz­nych, związanych z wprowadzeniem wielu udogodnień mają­cych na celu polepszenie życia. Już w 1955 r. w Brzezówce wybudowano Dom Ludowy, a w 1958 r. remizę strażacką oraz kładkę na Jasiołce, łączącą Brzezówkę z Męcinką.

W 1973 r. zakończono przebudowę drogi do Tarnowca oraz przebudowano drogi prowadzące do przysiółków. Wybudowa­no również szkołę.

Podkategorie

Gmina Tarnowiec liczy 17 sołectw, przedstawiamy krótką historię każdej ze wsi oraz kilka danych obecnych:

Czytaj więcej: Sołectwa